023
Bron

Executie voor sodomie

Met dit pamflet maakt het stadsbestuur van Haarlem bekend dat de heren Willem Six, Jacob Greevenbroek, Pieter van Mehen en Jan van Collem vervolgd zullen worden wegens sodomie in 1730. 'Sodomie' is een oud woord voor homoseksualiteit. Zij waren niet de enige Haarlemmers die in dat jaar vervolgd werden. Op 1 augustus 1730 werd Jan Klaasz. van Beveren op de Grote Markt opgehangen om zijn lichaam vervolgens in zee te werpen.

In Nederland werden in 1321 voor het eerst twee mannen terechtgesteld voor sodomie. In de meeste gevallen werd de doodstraf (verbranding) gegeven. Over het algemeen toonde de samenleving tijdens de 16e en 17e eeuw relatief weinig interesse in sodomie. Op 21 juli 1730 veranderde dit toen het gewest Holland een plakkaat verspreidde waarop stond dat sodomie strafbaar was - als je niet verscheen in de rechtbank kon je alsnog veroordeeld worden. Drie jaar lang werden homoseksuelen massaal vervolgd. Opvallend is dat onder de veroordeelden relatief veel mannen afkomstig waren uit de elite, zoals Willem Six (vroedsman). Niet alleen homoseksuelen werden hard aangepakt in deze periode: ook rooms-katholieken en zigeuners behoorden tot de minderheidsgroepen die het moesten ontzien. In 1811 werd de sodomiewet afgeschaft.

Herkomst

Maker

E.G. van Benkendorff

Datering

1730

Collectie

Bibliotheek

Organisatie

Noord-Hollands Archief

Nummer

44-000185 M

Link

 https://hdl.handle.net/21.12102/8B969A92EDFC47FE86320120EE14B824

Verdieping

  • D.J. Noordman, Riskante relaties. Vijf eeuwen homoseksualiteit in Nederland, 1233-1733 (Hilversum 1995):
  • A.G. van der Steur, 'Executie van een sodomiet in 1730 te Haarlem', Spiegel Historiael (1982):

Gerelateerde thema's

Dagelijks leven

Trefwoorden

Discriminatie LHBTIQ+

Beschikbare tools

Overzicht van bron(nen) op de kaart

Gerelateerde bronnen

Alle bronnen