Het ophalen en afvoeren van menselijk vuil was een groot probleem. Riolering bestond nog niet. De huizen aan de grachten en het Spaarne waren meestal voorzien van een privaat of secreet (toilet) dat direct loosde op het water (zie links op de tekening). Bovendien stonden er op de bruggen en langs de stadsmuren tonnen of emmers die in de gracht of in gezamenlijke beerputten of beerkuilen werden geleegd. Dit soort kuilen waren echter vaak erg primitief, en de inhoud sijpelde makkelijk de grond in. Het oppervlaktewater werd zo snel vervuild. Om dit tegen te gaan werden hiervoor speciale ophalers (secreetreinigers) aangesteld, die ‘s nachts de menselijke uitwerpselen moeten ophalen. Dit werd dan per boot afgevoerd naar het ‘Vuilrak’.
In de 19e eeuw woedden veel epidemieën, zoals cholera en tyfus. Hierdoor kwam er steeds meer aandacht voor hygiëne en begon men met het aanleggen van riolen.
Herkomst
Maker |
Cornelis Pronk (1691-1759) |
Datering |
1728 |
Collectie |
Provinciale Atlas |
Organisatie |
|
Nummer |
NL-HlmNHA_359_002472_K |
Gerelateerde thema's
Beschikbare tools
Overzicht van bron(nen) op de kaart
Pijpaarde pijpen
Recept kalfskopsoep
Snorrebot
Vier dagdelen
Knikker
Stoof
Koning Winter
Porseleinen bord
Puntneuskan
Om ijs te maken
Boterspaan
Bord
Vuurtest
Beker met leeuwenkoppen
Grape
De morgen
De middag
De avond
De nacht
Bord van majolica
Hodshonhuis (1800)
Fruit, brood en kaas
Stilleven met aangebroken vleesgebak
Dorpsfeest (1684)
Dorpsfeest (1623)
Satire op de Tulpengekte
Flora's Mallewagen
Stilleven met ham en kaas
Stilleven met vruchten
Gouden penning
Bedstede
Interieur achttiende eeuw
De soepuitdeling
Dorpsfeest (1651)
Nijverheidstentoonstelling (1825)
Poppenhuis
Bruidsschat
Heilige Lucas schildert Maria
Ecce Homo
Familiegeld 1715
Franse school
Latijnse school
Wapen van Haarlem
Zalf voor doorligplekken
Beerput
Recept voor balsem
Recept macaroni
Aflaat
Encyclopédie: astronomie
Encyclopédie: boekdrukkunst
Boeken van het Nut van 't Algemeen
Aan het publiek
Prijsvraag HMW
Oplossing dijkbreuk
Huiswetten voor de leerlingen
Schoolstrijd
Huisorde jongens gereformeerd weeshuis
Huisorde meisjes gereformeerd weeshuis
Eten in het weeshuis
Strafboek weeshuis
Register strafgevangenis (1898-1901)
Cijfers en gedrag (1850)
Reglement voor de onderafdeling
Algemene voorwaarden
Chinese theehandel
Herenmode
Rechtspraak in Haarlem
Koffie
Vroom & Dreesmann
Poppen
Interieur Villa Petit (1897)
Enquête stoom- en paardenwegen (1891)
Enquête spoorwegen (1890)
Enquête verzekeringen (1891)
Herenkraag
Loterij (1606)
Stofmonsters
Zeelt en griesmeel pudding
Arm en rijk
Spaanse mode
Herenonderbroek
Damesonderbroek
Hoedendoos
Leesbibliotheek
Engelse mode
Telefoongids (1891)
Laatste telefoonpaal
Aardgas
Verslag arbeidersenquête (1890)
Sociaal Democratische Arbeiderspartij (SDAP)
Hoornse taartmoord
Geboorte, trouwen en overlijden
Babbelkoets
Borstbeeld Willem I
Graven in de Janskerk
Zwanenburg metingen
Warmte en zuigelingen
Zoen van Delft
Tramongeluk (1902)
Theodore Roosevelt in Haarlem
Inflatie in 1740
Weeskamer
Gaseuze dranken
De pest
Interieur brouwerswoning (17e eeuw)
De kermis
Kerstboomverkoop op de Grote Markt
Kraamkloppertje
Weerhuisje
Homohaat = Roomse daad
Secreetreinigers en nachtwerkers
Tabak en sigaren
Verkoop vis op vismarkt
Vrouwenvoetbal in 1955
Interieur Lange Veerstraat (1850)
Secreet
Kermis in de Haarlemmerhout (17e eeuw)
Roze zaterdag 1989
Dagelijks leven in een volksbuurt (1915)
De Spaanse griep in Haarlem
Vrouwelijke stalknecht
Windmolen van Haarlemse docent
Homovervolging in 1730
Bewijs van vaccinatie
Gasthuis voor besmettelijke ziekten
Drinkwateronderzoek
Zinkingkoorts
Koepok-inenting
Gezondheidscommissie
Strijd tegen tuberculose
Aziatische cholera
Ontsmettingsoven
Vaccinatieplicht
Bewijs vaccinatie koepokken
Cholera in Haarlemmermeer
Vereeniging tot bestrijding der tuberculose
Regels tegen besmettelijke ziekten
Cholera controle
Anderhalve meter
Sportpark gesloten
Lighal
Cholera hospitaal
Dolhuys
Stoomwasscher
De pest
Cholera-epidemie
Malariabestrijding
Secreet
De Spaanse griep in Haarlem