023
Bron

Satire op de Tulpengekte

Dit schilderij genaamd 'Allegorie op de Tulpomania' weergeeft de tulpengekte. De prijzen van de Nederlandse tulpenbollen waren nog nooit zo hoog als in 1636 en 1637. In 1623 kostte een veel gevraagde tulpenbol ongeveer 1000 gulden. Dit is zes keer het jaarsalaris van een ambachtsman. Het record staat op de verkoop van één tulp voor 6000 gulden. Van dit bedrag kon men een grachtenhuis kopen. 

Rond 1636 werden tulpen op de beurs verhandeld. Burgers verkochten hun bezittingen om mee te kunnen doen aan de handel. Sommige handelaren verkochten de tulpen al toen ze net in de grond zaten. Dit leidde tot contracten voor toekomstige levering. Vanaf begin 1637 stegen de prijzen niet meer en enige tijd later begonnen de prijzen zelfs te dalen. Er brak paniek uit. Veel mensen bleven met contracten zitten die hun verplichtten om tulpen te kopen, ver boven de actuele prijs. Anderen, die bollen bezaten, hadden ineens bollen die nog maar een fractie waard waren van de prijs die ze ervoor hadden betaald. Een geluk bij een ongeluk was dat rechters de tulpenhandel zagen als een gokverslaving. Dit mocht niet volgens de wet en diverse contracten werden ontbonden.

Jan Brueghel de Jonge schilderde de tulpengekte. Met dit schilderij wilde Brueghel de Jonge laten zien hoe gek mensen deden tijdens de tulpomanie. Je ziet apen tulpen verkopen. Boven de apen die links aan tafel zitten te eten staat de 'viseroy' tulp afgebeeld. Links onder bij een bed van tulpen bestudeerd een aap een prijslijst van tulpen. Rechtsonder urineert een aap op tulpen. Daarboven laat een aap tulpen zien aan een potentiële koper. Voorin weegt een aap tulpenbollen (tulpenbollen werden per gewicht verkocht). Rechtsboven vindt een begrafenis plaats.

Herkomst

Maker

Jan Brueghel de Jonge (II)

Datering

1640

Collectie

Oude kunst

Organisatie

Frans Hals Museum

Nummer

os 75-699

Link

 http://www.franshalsmuseum.nl/nl/collectie/zoeken-de-collectie/satire-of-tulipomania-170/

Verdieping

Gerelateerde thema's

Dagelijks leven

Trefwoorden

Agrarisch Economie Schilderkunst

Beschikbare tools

Overzicht van bron(nen) op de kaart

Gerelateerde bronnen

Alle bronnen