Dit schilderij genaamd 'Allegorie op de Tulpomania' weergeeft de tulpengekte. De prijzen van de Nederlandse tulpenbollen waren nog nooit zo hoog als in 1636 en 1637. In 1623 kostte een veel gevraagde tulpenbol ongeveer 1000 gulden. Dit is zes keer het jaarsalaris van een ambachtsman. Het record staat op de verkoop van één tulp voor 6000 gulden. Van dit bedrag kon men een grachtenhuis kopen.
Rond 1636 werden tulpen op de beurs verhandeld. Burgers verkochten hun bezittingen om mee te kunnen doen aan de handel. Sommige handelaren verkochten de tulpen al toen ze net in de grond zaten. Dit leidde tot contracten voor toekomstige levering. Vanaf begin 1637 stegen de prijzen niet meer en enige tijd later begonnen de prijzen zelfs te dalen. Er brak paniek uit. Veel mensen bleven met contracten zitten die hun verplichtten om tulpen te kopen, ver boven de actuele prijs. Anderen, die bollen bezaten, hadden ineens bollen die nog maar een fractie waard waren van de prijs die ze ervoor hadden betaald. Een geluk bij een ongeluk was dat rechters de tulpenhandel zagen als een gokverslaving. Dit mocht niet volgens de wet en diverse contracten werden ontbonden.
Jan Brueghel de Jonge schilderde de tulpengekte. Met dit schilderij wilde Brueghel de Jonge laten zien hoe gek mensen deden tijdens de tulpomanie. Je ziet apen tulpen verkopen. Boven de apen die links aan tafel zitten te eten staat de 'viseroy' tulp afgebeeld. Links onder bij een bed van tulpen bestudeerd een aap een prijslijst van tulpen. Rechtsonder urineert een aap op tulpen. Daarboven laat een aap tulpen zien aan een potentiële koper. Voorin weegt een aap tulpenbollen (tulpenbollen werden per gewicht verkocht). Rechtsboven vindt een begrafenis plaats.
Herkomst
Maker |
Jan Brueghel de Jonge (II) |
Datering |
1640 |
Collectie |
Oude kunst |
Organisatie |
|
Nummer |
os 75-699 |
Link |
http://www.franshalsmuseum.nl/nl/collectie/zoeken-de-collectie/satire-of-tulipomania-170/ |
Verdieping
-
Welkom in de Gouden Eeuw ('Tulpenbol is een vermogen waard'):
https://youtu.be/eFkWQDDo4D8
Gerelateerde thema's
Trefwoorden
Beschikbare tools
Overzicht van bron(nen) op de kaart
Huisorde jongens gereformeerd weeshuis
Huisorde meisjes gereformeerd weeshuis
Aflaat
Oplossing dijkbreuk
Huiswetten voor de leerlingen
Reglement voor de onderafdeling
Algemene voorwaarden
Aardgas
Chinese theehandel
Graven in de Janskerk
Zwanenburg metingen
Warmte en zuigelingen
Homovervolging in 1730
Koffie
Hodshonhuis (1800)
Interieur brouwerswoning (17e eeuw)
Nijverheidstentoonstelling (1825)
De soepuitdeling
Bedstede
Interieur achttiende eeuw
Beerput
Laatste telefoonpaal
Sociaal Democratische Arbeiderspartij (SDAP)
Hoornse taartmoord
Weerhuisje
Kraamkloppertje
Borstbeeld Willem I
Roze zaterdag 1989
Homohaat = Roomse daad
Tramongeluk (1902)
Theodore Roosevelt in Haarlem
Rechtspraak in Haarlem
Vroom & Dreesmann
Beker met leeuwenkoppen
Bord
Bord van majolica
Boterspaan
Grape
Knikker
Pijpaarde pijpen
Porseleinen bord
Puntneuskan
Snorrebot
Stoof
Vuurtest
Gouden penning
Poppenhuis
Hoedendoos
Telefoongids (1891)
Bruidsschat
Om ijs te maken
Recept kalfskopsoep
Loterij (1606)
Zalf voor doorligplekken
Recept voor balsem
Recept macaroni
Zeelt en griesmeel pudding
Prijsvraag HMW
Stilleven met aangebroken vleesgebak
Vier dagdelen
Verslag arbeidersenquête (1890)
Enquête verzekeringen (1891)
Enquête spoorwegen (1890)
Enquête stoom- en paardenwegen (1891)
Damesonderbroek
Herenonderbroek
Poppen
Interieur Villa Petit (1897)
Interieur Lange Veerstraat (1850)
Engelse mode
Spaanse mode
Arm en rijk
Latijnse school
Secreet
Wapen van Haarlem
Franse school
Herenkraag
Familiegeld 1715
Ecce Homo
Heilige Lucas schildert Maria
Kermis in de Haarlemmerhout (17e eeuw)
Stilleven met vruchten
Stilleven met ham en kaas
Flora's Mallewagen
Satire op de Tulpengekte
Dorpsfeest (1651)
Koning Winter
Herenmode
Fruit, brood en kaas
Stofmonsters
Encyclopédie: boekdrukkunst
Encyclopédie: astronomie
Boeken van het Nut van 't Algemeen
Leesbibliotheek
Aan het publiek
Schoolstrijd
Eten in het weeshuis
Strafboek weeshuis
Register strafgevangenis (1898-1901)
Cijfers en gedrag (1850)
Geboorte, trouwen en overlijden
Babbelkoets
Zoen van Delft
De avond
De nacht
De middag
De morgen
Inflatie in 1740
Weeskamer
Verkoop vis op vismarkt
Tabak en sigaren
Gaseuze dranken
De kermis
De pest
Herinneringen aan een volksbuurt
Dorpsfeest (1684)
Dorpsfeest (1623)
Kerstboomverkoop op de Grote Markt
Secreetreinigers en nachtwerkers
Vrouwenvoetbal in 1955
Windmolen van Haarlemse docent