023
Bron

Dit portret is gemaakt door Judith Leyster in 1635, de tijd van de Barok. De kleding die door deze onbekende vrouw werd gedragen zegt veel over deze tijd. Zo zie je de molensteen- of lubbenkraag rondom haar hals.

De molensteenkraag is een ronde kraag van geplooid wit linnen. Deze kraag was in Nederland in de mode vanaf het einde van de zestiende eeuw tot en met het eerste kwart van de zeventiende eeuw. De lubbenkraag begon klein, maar kreeg een steeds grotere diameter, totdat hij tenslotte op een molensteen leek.

Het maken van zulke grote kragen was een ingewikkeld en tijdrovende klus, dat werd uitgevoerd door specialisten, meestal Vlaamse en Hollandse vrouwen. Voor een molensteenkraag was heel veel stof nodig, soms wel 15 meter. Meestal werd linnenbatist gebruikt, zeer fijn geweven linnen, dat vaak nog werd versierd met kloskant. Na het wassen en stijven werd de stof gerimpeld of met plooien aan een boord gezet en daarna met rondzetijzers of pijperijzers bol gestreken. De kostbare kragen werden gedragen door welgestelde heren en dames.

De haren van de vrouw zijn verborgen onder een wit kapje. Nederlandse vrouwen droegen in het eerste kwart van de zeventiende eeuw meestal twee mutsjes. Onder een 'onderkapje' werd het haar weggestoken. Van dit kapje was vrijwel niets te zien, hoewel het van kostbaar kant gemaakt kon zijn. Daaroverheen droeg de vrouw een sierkap.

De vrouw op het schilderij draagt een vlieger: een lange jurk met kortere mouwen die werden afgemaakt door ponjetten (losse manchetten van kant) om haar polsen.

De Barok in Nederland loopt gelijk met de 'Gouden Eeuw'. Jonge welvarende kooplieden begonnen zich te kleden als mensen van adel. De afgebeelde vrouw behoorde waarschijnlijk tot de burgerklasse van Haarlem, waartoe bijvoorbeeld kooplieden en bierbrouwers behoorden. 

Herkomst

Maker

Judith Jansdochter Leyster

Datering

1635

Collectie

Oude Kunst

Organisatie

Frans Hals Museum

Nummer

os 65-8

Link

http://www.franshalsmuseum.nl/nl

Verdieping

Gerelateerde thema's

Inwoners van Haarlem

Beschikbare tools

Overzicht van alle tijdlijnen

Overzicht van bron(nen) op de kaart

Alle bronnen