Dit portret is gemaakt door Judith Leyster in 1635, de tijd van de Barok. De kleding die door deze onbekende vrouw werd gedragen zegt veel over deze tijd. Zo zie je de molensteen- of lubbenkraag rondom haar hals.
De molensteenkraag is een ronde kraag van geplooid wit linnen. Deze kraag was in Nederland in de mode vanaf het einde van de zestiende eeuw tot en met het eerste kwart van de zeventiende eeuw. De lubbenkraag begon klein, maar kreeg een steeds grotere diameter, totdat hij tenslotte op een molensteen leek.
Het maken van zulke grote kragen was een ingewikkeld en tijdrovende klus, dat werd uitgevoerd door specialisten, meestal Vlaamse en Hollandse vrouwen. Voor een molensteenkraag was heel veel stof nodig, soms wel 15 meter. Meestal werd linnenbatist gebruikt, zeer fijn geweven linnen, dat vaak nog werd versierd met kloskant. Na het wassen en stijven werd de stof gerimpeld of met plooien aan een boord gezet en daarna met rondzetijzers of pijperijzers bol gestreken. De kostbare kragen werden gedragen door welgestelde heren en dames.
De haren van de vrouw zijn verborgen onder een wit kapje. Nederlandse vrouwen droegen in het eerste kwart van de zeventiende eeuw meestal twee mutsjes. Onder een 'onderkapje' werd het haar weggestoken. Van dit kapje was vrijwel niets te zien, hoewel het van kostbaar kant gemaakt kon zijn. Daaroverheen droeg de vrouw een sierkap.
De vrouw op het schilderij draagt een vlieger: een lange jurk met kortere mouwen die werden afgemaakt door ponjetten (losse manchetten van kant) om haar polsen.
De Barok in Nederland loopt gelijk met de 'Gouden Eeuw'. Jonge welvarende kooplieden begonnen zich te kleden als mensen van adel. De afgebeelde vrouw behoorde waarschijnlijk tot de burgerklasse van Haarlem, waartoe bijvoorbeeld kooplieden en bierbrouwers behoorden.
Herkomst
Maker |
Judith Jansdochter Leyster |
Datering |
1635 |
Collectie |
Oude Kunst |
Organisatie |
|
Nummer |
os 65-8 |
Link |
http://www.franshalsmuseum.nl/nl |
Verdieping
-
Judith Leyster (1609-1660):
https://onh.nl/verhaal/judith-leyster-1609-1660
Gerelateerde thema's
Beschikbare tools
Overzicht van alle tijdlijnen
Er zijn geen tijdlijnen beschikbaar.
Overzicht van bron(nen) op de kaart
Dagboek Elisabeth Krelage
Dagboek Jo van der Vooren
Familiegeld 1715 Jacobijnestraat
Homovervolging in 1730
Abraham Casteleyn
Beijnes
Haarlemse types
Jaap Eden
Klarinetspeler
Laurens Jansz. Coster
Malle Babbe
Pieter Teyler van der Hulst
Pim Mulier
Ripperda
S.L.A. Plekker
Truus Oversteegen en Hannie Schaft
Willem Bilderdijk
Martinus van Marum
Wybrand Hendriks en zijn vrouw Agatha Ketel
Adriaen van Ostade
Claes Tilly
George Oversteegen
Anthony Fokker vliegt
Hendrik Lorentz
Jacobus van Looy
Yvonne van Gennip
Salomon de Bray
Carolina Lacet
Eerste vrouwen in de gemeenteraad
Maartje Maarschall-Komin
Elizabeth Schmitz
Anton Mauve
Cornelis van Noorde
Daniel Cajanus
Weeskind
Welvarende vrouw
De bakker blaast op zijn hoorn
Adriaen Brouwer
Karel van Mander
Cornelis Cornelisz. van Haarlem
Elegant paar
Pieter Ramp
Portret van Verdonck
Willem van den Hull
Inwonersaantallen (1398-1795)
Elizabeth Scheltema-Conradi
Aletta Lorentz-Kaiser
Cornelis
Sint Lucasgilde
Pieter Jacobszoon Olycan
Jan de Bray
St. Jorisdoelen
Frans Hals
Regenten van het St. Elisabeth Gasthuis
Leden Haarlemse vroedschap
Abraham Casteleyn en zijn echtgenote
Mannenpak
Lodewijk van Deyssel
Kenau
Jonkvrouw
Frederik van Eeden
Inboedel Nicolaas Willem Kops
Familiewapens
Leesboek voor jonge kinderen
Izaak en Johannes Enschedé
De archivaresse van Haarlem
Lieven de Key
Bierbrouwster Aletta Hanemans
Huizen en inwoners
Dirck Coornhert