023
Bron

Rond 1634 schilderde Salomon de Bray een aantal wapenschilden van gilden. Op dit wapenschild (blazoen) staat een driehoekig stuk gereedschap afgebeeld dat een leihamer moet voorstellen. Met dit gereedschap werd met de ene punt een gaatje in een daklei, of lood geslagen, waar een spijker in werd gedaan. Met de andere kant werd de spijker in het onderliggende hout geslagen zodat de lei of het lood vast kwam te liggen. De leien konden met de platte zijkant van de driehoek op maat worden gekapt.

Het andere stuk gereedschap is hartvormig en werd gebruikt als soldeerbout. Onder beide voorwerpen hangt nog een rooster (?) waarvan de betekenis onduidelijk is.

Loodgieters verrichten vaak werk aan het dak waarbij gebruik gemaakt wordt van lood om het waterdicht te maken. Dit lood wordt op het dakhout gespijkerd en om deze spijker te behoeden voor roesten werd er een loden plaatje overheen gesoldeerd. Op dit plaatje, trotseerlood geheten, wordt de naam of initialen van de loodgieter vermeld. Als je omhoog kijkt kun je dergelijke loden nog wel eens op de daken of torens van oudere gebouwen zien liggen.

Bekende loodgieters in Haarlem waren leden van de familie Keün, die werkzaam waren in de 18e en 19e eeuw. Op tal van daken lieten zij hun merk in lood achter. Op de afbeelding van de loden van familie Keün staat bovenaan in het midden een leihamer.


Informatie afkomstig van Erfgoed Haarlem, afdeling Archeologie.

Herkomst

Maker

Salomon de Bray

Datering

1631 - 1643

Collectie

Archief

Organisatie

Noord-Hollands Archief

Nummer

Toegang 1105: inv.nr.: 219

Link

https://hdl.handle.net/21.12102/AD1D767F6250428F86DF3B4ED9151898

Gerelateerde thema's

Beroepen van toen

Trefwoorden

Ambacht Gilde

Beschikbare tools

Overzicht van bron(nen) op de kaart

Alle bronnen