Eind september 1940 zijn de eerste anti-Joodse maatregelen merkbaar. Het is vanaf dan verboden om joodse ambtenaren in dienst te nemen en al snel ook om hen in dienst te hebben. Vijftien joodse onderwijzers, docenten en ambtenaren verliezen hierdoor hun baan.
Een trieste primeur voor Haarlem volgt op 1 april 1941. Als eerste in Nederland laat NSB-burgemeester Plekker een verordening publiceren, waarin het joden wordt verboden horecagelegenheden en openbare plaatsten te betreden. Op de foto zie je een 'Voor Joden verboden'-bord bij de ingang van de Haarlemmerhout (Hendriklaan).
Joodse scholieren worden ook afgescheiden van niet-joodse scholieren. Er werd een apart Joods lyceum opgericht in de Schouwburgstraat (Wilhelminastraat). Vanaf april 1942 moesten joden verplicht een ster dragen.
Op 25 augustus 1942 begon de deportatie van joden uit Haarlem. Zij werden eerst verzocht om zich te melden voor de arbeidskampen in Duitsland. Omdat maar weinig mensen reageerden, werden door de Duitse bezetters razzia’s gehouden.
In februari 1943 kregen de laatste Haarlemse joden opdracht om naar Amsterdam te verhuizen. In 1942 en 1943 verlieten 527 joden Haarlem zonder een adres achter te laten. In de bevolkingsadministratie krijgen ze de aantekening VOW: Vetrokken Onbekend Waarheen. Velen van hen duiken onder. Na de oorlog keren slechts 239 joden terug naar Haarlem (16% van het totaal aantal joden in 1941).
Herkomst
Maker |
Willem Jan van Borselen (1914-1965) |
Datering |
1942 |
Collectie |
Beeld |
Organisatie |
|
Nummer |
NL-HlmNHA_18338 |
Link |
https://hdl.handle.net/21.12102/9CE39D508D5E4660822D59CA1A0B3071 |
Gerelateerde thema's
Trefwoorden
Beschikbare tools
Overzicht van bron(nen) op de kaart
Mussert spreekt te Haarlem
Knijpkat
Fietstochtje
Voor Joden verboden
Bommenkaart (1940-1943)
Onderduikers Lutherse kerk
Pamflet Februaristaking
Zorg dat je erbij komt!
Puinruimen door Jeugdstorm
Mobilisatie (1939)
Gesmokkelde lapjes
Intocht van de moffen
Wilhelmina op inspectie
Wilhelmina in de sneeuw
Duitse intocht
In staat van oorlog
Aankomst Duitse troepen
Inleveren van radio's
NSB op het Klokhuisplein
Bombardement op gasbedrijf
Bombardement Amsterdamse buurt
Evacuatie Haarlem-Noord
Voorschriften voor joden
Sinterklaasrazzia
Bevrijding
Nederland in Oorlogstijd
Barre winter (1942)
Dolle Dinsdag
Hongertocht
Ontsnappen aan een razzia
Haarlem bezet, 1940-1945
Bombardement Allard Piersonstraat
Rotterdammers in de stad
Zelfbescherming tegen luchtaanvallen
Bloembollen als voedsel
Doorlaatpost tijdens evacuatie
Centrale Keuken
Mussert op bezoek
Bominslag Edisonstraat
Peuterpak van meelzakken
Gejus van der Meulen
Geen politiek op school (1941)
De Waarheid
Weekblad 'De Uitkijk'
Dagblad 'De Bevrijding'
Bevrijding van Haarlem (1945)
Vergoeding voor gevorderde rijwielen
Verduistering
Oproep tot verzet
De Dokwerker
Voedseldropping
Verwijderen van NSB-posters
Terugkeer uit Duitsland
De letter J
Atoomgevaar
Identiteitsbewijzen gerepatrieerden Nederlands-Indië
Repatriëring 1946
Kennemerbataljon
Nederland helpt Indië
De Geuzenpost
Folder 'Nederland helpt Indië'
Indië roept
De Misthoorn (1940)
De Misthoorn (1941)
Aanslag op Fake Krist
Grafsteen Fake Krist
Represaille
Joodverklaring
Illegaal drukwerk
Op de bon
Vordering van klokken
Geen gas meer
Waffen-SS
V = Victorie
Dagboek Elisabeth Krelage
Dagboek Jo van der Vooren
Radio Oranje
Joodse jongen
Mattie duikt onder
S.L.A. Plekker
Truus Oversteegen en Hannie Schaft
Hannie Schaft
Instituut Pollatz